Correctiefilters

Photoshop bevat verscheidene filters om het contrast tussen aangrenzende pixels te verhogen of te verlagen, om donkere tinten lichter te maken of lichte donkerder. Een overzicht.

Submenu Verscherpen: scherpte en contrast verhogen

De filters in submenu Verscherpen verhogen het contrast tussen aangrenzende pixels.
Zo kan je elementen in een afbeelding die niet helemaal scherp zijn, toch iets scherper maken.

De filters Verscherpen en Scherper beïnvloeden het hele geselecteerde gebied, terwijl Scherpe Randen alleen invloed heeft op de randen in de afbeelding, de gebieden met het hoogste contrast.

Meer mogelijkheden heb je bij filter Onscherp Masker. Dit kan zowel de randen in een foto verscherpen, als een gedeelte van de foto zelf.
Het dialoogvenster bevat volgende opties:

• Hoeveel: waarde tussen 1% en 500% die de mate van verscherping aangeeft. Waarden onder 50% zorgen voor een subtiel effect, waarden boven 300% voor overdreven verscherping.
• Straal: bepaalt de dikte van de verscherpte rand (standaard 1,0). Een lage waarde geeft scherpe randen, een hoge waarde levert een dikkere rand op met een hoger contrast. In schermafbeeldingen zorg je best voor scherpe, dunne randen (bv. 0,5), een af te drukken foto krijgt dikkere randen, zodat ze duidelijk uitkomen: 1,0 bij een resolutie van 120 à 180 ppi, straal 2,0 bij 300 ppi of meer.
• Drempel: waarde tussen 0 en 250, die aangeeft hoeveel verschil er moet zijn tussen de helderheid van 2 aangrenzende pixels vooraleer Photoshop dit als een rand herkent. Een hogere drempel zorgt ervoor dat alleen de bestaande randen verscherpt worden, bij een lage drempel worden alle pixels verscherpt.

Vind je dat Onscherp Masker de kleuren aantast?
Zet de afbeelding om in Labmodus en pas het filter toe op kanaal Lichtsterkte in palet Kanalen. In dit geval zal Onscherp Masker enkel de helderheidswaarden aanpassen, niet de tinten zelf.

De afbeelding vervagen

De opdrachten in submenu Vervagen produceren het tegengesteld effect van de filters in submenu Verscherpen: ze verlagen het contrast tussen aangrenzende pixels.

Filter Bewegingsonscherpte laat een afbeelding eruit zien alsof ofwel de camera ofwel het onderwerp bewoog toen de foto gemaakt werd.
Kies in menu Filter – Vervagen – Bewegingsonscherpte en stel de opties in:

• Hoek: richting van de beweging,
• Afstand: waarde tussen 1 en 999 pixels, afstand waarover de beweging gespreid wordt.

De vervaging wordt gespreid in beide richtingen vanuit het middelpunt.

Filter Gaussiaans Vervagen vermengt een specifiek aantal pixels volgens de klokvormige Gaussiaanse verspreidingscurve.
Je kan alleen de Straal opgeven en die mag variëren van 0,1 tot 250,0. Waarden onder 1,0 vervagen nauwelijks, tussen 1,0 en 5,0 krijg je het effect alsof je vergeten hebt je bril op te zetten en boven 5 wordt de afbeelding onherkenbaar.

Filter Gemiddeld maakt een egaal kleurvak van de selectie of afbeelding, in de gemiddelde kleur.

Filter Omgevingsvervaging: selecteer de omgeving, d.w.z. het deel van de foto dat je wil vervagen en kies bij dit filter de mate van vervaging.

Filter Oppervlak Vervagen zal delen van de afbeelding met gelijkaardige tinten laten vervagen.

Filter Radiaal Vaag draait of zoomt rondom een middelpunt.
Kies in menu Filter – Vervagen – Radiaal Vaag om de opties in te stellen:

• Methode: Draaien laat de afbeelding rondom een centraal punt vervagen; je bepaalt dat punt door te slepen in vak Middelpunt. Zoomen geeft het effect alsof je inzoomde tijdens het fotograferen.
• Kwaliteit: Laag zorgt voor een diffusie-effect, Goed en Best zorgen voor een vloeiend resultaat, maar de berekening van de pixels (resp. bilineaire en bicubische interpolatie) duurt langer.
• Hoeveel: waarde tussen 1 en 100 die bepaalt hoever het filter de pixels vervaagt.

Het doel van filter Slim Vervagen is om de gedeelten met een laag contrast te vervagen terwijl de randen scherp blijven.
Zo kan je korrel, vuil en andere kleine foutjes onderdrukken zonder dat de afbeelding zelf daar schade onder lijdt.
Kies in menu Filter – Vervagen – Slim Vervagen en stel de opties in:

• Straal: aantal te herberekenen pixels
• Drempel: waarde die aangeeft hoe verschillend twee aangrenzende pixels moeten zijn om als een rand te worden beschouwd. Een hoge waarde (dus weinig randen) zorgt voor een ‘vertroebeling’ van de foto.
• Kwaliteit: bepaalt hoe vloeiend de randen verlopen
• Modus: Alleen Rand laat enkel de randen zien, Bedekking Rand toont alleen de vulling.

Filter Vaag komt ongeveer overeen met Gaussiaans Vervagen met straal 0,3 en Vager met 0,7.

Filter Vage Lens lijkt op Gaussiaans vervagen, maar dan met veel meer opties:

• Voorvertoning: aan of uit, sneller of nauwkeuriger voorbeeld
• Diepte Toewijzen: bron Geen vervaagt de hele afbeelding, Transparantie enkel de transparante pixels, Laagmasker (als er eentje op de laag zit) geeft een goed scherpte/diepte-effect; verder kan je de Brandpuntafstand aanpassen en Negatief keert het effect om.
• De Iris is het deel van een camera dat de binnenkomende hoeveelheid licht bepaalt, evenals de grootte van het scherpte/diepte-effect (Straal). Bij Vorm simuleert Photoshop verschillende types irissen, Bladkromming en Rotatie simuleren onvolkomenheden van camera's.
• Spiegelende Hooglichten zorgt ervoor dat onscherpe lichte pixels er toch helder wit uitzien, afhankelijk van de ingestelde Helderheid. Een hoge Drempel beïnvloedt meer pixeltinten en als je wil kan je Ruis toevoegen.

Dit filter bevat dus heel wat opties; experimenteren is de boodschap.

Filter Vorm Vervagen gebruikt de vorm die je onderaan kiest om de pixels in dat patroon te vervagen.

Filter Wind in submenu Stileer vervaagt de pixels in één richting, in strepen van één pixel breed.
In feite vervaagt dit filter geen pixels, maar verplaatst ze in de gekozen richting.
Kies in menu Filter – Stileer – Wind en stel de opties in:

• Methode: Wind geeft een matig effect, Storm is heviger, Verspreid is een wervelwind
• Richting: de pixels worden verplaatst vanaf rechts of vanaf links

Filter Hoogdoorlaat in submenu Overige voegt meer grijstinten toe aan de afbeelding.
Het filter scheidt de gebieden met een hoog contrast van de delen met een laag contrast. De waarde ligt tussen 0,1 en 250, waarbij een lage waarde alle gebieden met hoog contrast in donkergrijs verandert en delen met laag contrast in lichter grijs. Bij een hoge waarde lijkt het of je naar de foto kijkt doorheen een vuil venster.

Filter Maximaal in submenu Overige breidt de lichte gedeelten van een afbeelding uit, waardoor ze overlopen in andere pixels.

Filter Minimaal doet het tegenovergestelde: breidt de donkere gedeelten van een afbeelding uit. In snelmaskermodus zorgt Maximaal ervoor dat het geselecteerde gebied stapsgewijs uitgebreid wordt en Minimaal verkleint de selectie.

Ruisfactoren

De filters in submenu Ruis horen min of meer bij elkaar: Ruis voegt willekeurige pixels toe aan een afbeelding en de andere vier – Mediaan, Ruis Reduceren, Stof & Krassen en Uitstippen – verwijderen ruis uit slecht gescande afbeeldingen. Helaas verwijderen ze niet alleen ruis, maar ook details.

Uitstippen zoekt naar de randen in de afbeelding, laat die ongemoeid en vervaagt de rest.

Mediaan verwijdert ruis uit de afbeelding door het gemiddelde te nemen van de kleuren van aangrenzende pixels binnen de opgegeven Straal (tussen 1 en 100).
Pixels die sterk in kleur verschillen worden overgeslagen, zodat de randen in feite benadrukt worden.

Stof & Krassen zoekt ongerechtigheden die kleiner zijn dan de opgegeven Straal en voldoende verschillen van de omgeving volgens het gekozen Drempelniveau; zulke pixels worden verwijderd en vervangen door een geïnterpoleerde pixel in het gemiddelde van de omringende kleuren.
Stof & Krassen is vooral handig om moirépatronen van een ingescande gerasterde foto te wissen.

Kies Filter – Ruis – Ruis om een foto korrelig te maken:

• Hoeveelheid: bepaalt hoever pixels mogen afwijken van de huidige kleur; het maximale kleurbereik is 400 %
• Distributie: Uniform kleurt volstrekt willekeurig binnen het opgegeven bereik, Gaussiaans zorgt voor een groter effect, meer lichtere en donkere pixels.
• Monochromatisch verspreidt de pixels door alle kleurkanalen van een kleurenafbeelding; het resultaat is ruis in grijswaarden

Je krijgt een leuk effect door ruis te combineren met Bewegingsonscherpte: kopieer de afbeelding naar een aparte laag, pas Ruis toe, daarna Bewegingsonscherpte en speel wat met de dekking.

Filter Ruis voegt altijd puntjes van één pixel groot toe. Wil je 'korrels' met een ander formaat, dan gebruik je Filter – Pixel – Pointilleren: die voegt punten met een bepaalde Celgrootte toe in de kleuren van de afbeelding.

Video

Zal je foto opgenomen worden in een videoclip voor computer of TV? OK:

• De-Interlace maakt op video vastgelegde bewegende beelden vloeiender door ofwel de oneven ofwel de even geïnterlinieerde lijnen in de afbeelding te verwijderen. De verwijderde lijnen worden vervangen via duplicatie of interpolatie.
• NTSC-Kleuren beperkt het aantal kleuren tot de kleuren die acceptabel zijn voor weergave op TV om te voorkomen dat oververzadigde kleuren de scanlijnen van de televisie overschrijden.